Οι απώτατοι πρόγονοι μας, που για να χορτάσουν την πείνα τους και για να θρέψουν τα παιδιά τους αναγκάζονταν συχνά να τρώνε ωμές ρίζες και φύλλα άγριων φυτών, θα χρησιμοποίησαν, ασφαλώς, πολύ νωρίς τους καρπούς του άγριου αμπελιού. Για το λόγο αυτό και το φυτό αυτό βρίσκεται μέσα στους θρύλους και τις παραδόσεις, στη θρησκεία και στην ιστορία όλων σχεδόν των αρχαίων λαών. Πολυάριθμα ευρήματα μαρτυρούν ότι το αμπέλι, μαζί με το σιτάρι, το λινάρι και την ελιά, είναι από τα πρώτα φυτά που γνώρισε, βελτίωσε και καλλιέργησε ο άνθρωπος, από τότε που άρχισε να χρησιμοποιεί τη σκέψη του.
Πολλοί επιστήμονες καταλήγουν ότι το αμπέλι πρωτοκαλλιεργήθηκε στην Αίγυπτο και τη Μεσοποταμία και στη συνέχεια μεταδόθηκε η αμπελουργία στα περισσότερα νησιά και τις παράλιες πόλεις. Έφτασε στη μινωική Κρήτη, στη Μυκηναϊκή Ελλάδα, στην Ιταλία και με τις ρωμαϊκές κατακτήσεις στην Ιβηρική χερσόνησο (Ισπανία) και το εσωτερικό της Ευρώπης (Γαλλία).

		Στην ελληνική μυθολογία εκτός από το Διόνυσο, γιο του Δία και θεό του κρασιού και του γλεντιού, έχει θεοποιηθεί ο άμπελος και η άμπελος.. Η δεύτερη ήταν κόρη του Οξείλου, μυθικού ήρωα των Αιτωλών και της νύμφης Αμαδρυάδας. Ο άμπελος ήταν γιος σατύρου και νύμφης, ευνοούμενος του Διονύσου. Σύμφωνα με την παράδοση ο άμπελος ανεβαίνοντας σε πήλινο αγγείο, που του είχε δωρίσει ο Διόνυσος για να τρυγήσει το κλήμα, πέφτει και σκοτώνεται. Ο Διόνυσος, που τον αγαπούσε πολύ, παρακάλεσε το Δία να τον μεταμορφώσει σε ομώνυμο κλήμα. Η φυσιογνωμία της Αρχαίας Ελλάδας χαρακτηρίζεται από οικογενειακή οργάνωση, θεμελιωμένη σε πατριαρχικό σύστημα και αγροτικές δομές γύρω από την καλλιέργεια του σιταριοΰ, της ελιάς και του αμπελιού.
Τα αμπέλια και γενικά τα δέντρα (ελιές, συκιές) ήταν πολύ αποδοτικά. Μεγάλος είναι ο αριθμός από τοπωνυμικά και ονόματα που μας επιτρέπουν μια ευχάριστη αναπόληση στο χώρο της ιστορίας της αμπελουργίας στον τόπο μας: Οινόφυτα (κοινότητα της επαρχίας Θηβών), Οινιάδες (αρχαία πόλη του νομού Αιτωλοακαρνανίας), Οινοχώρι (κοινότητα της επαρχίας Παρνασσίδας του νομού Φωκίδας), Οινούσες (νησιωτικές συστάδες της χώρας μας) και φυσικά η κοντινή μας Οινόη, Το χριστιανικό Βυζάντιο παρέλαβε από τους αρχαίους την άμπελο σα σύμβολο με το στόμα του Κυρίου; "Εγώ ειμί η άμπελος και υμείς τα κλήματα", αναφέρεται στο κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο, Το κρασί, εξάλλου και το ψωμί συμβολίζουν στη θεία Κοινωνία το αίμα και το σώμα του Ιησού, αντίστοιχα. Είναι επίσης αξιοσημείωτο, ότι στη σειρά των θαυμάτων του ο Θεάνθρωπος πρώτο έβαλε τη μετατροπή του νερού σε κρασί στο γάμο της Κανάς, αλλά και στις ευαγγελικές περικοπές ο Θεός παρουσιάζεται σαν κύριος αμπελώνα.

		Ο ίδιος o Ιησούς, όπως μάθαμε φέτος στο μάθημα των Θρησκευτικών, παρομοίασε τον Πατέρα Του με αμπελουργό, τον Του με κλήμα και τους μαθητές Του με κληματόβεργες, προκειμένου να τους δείξει πόσο ενωμένοι πρέπει να είναι για να "καρποφορήσουν" όπως τα κλήματα.Σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Γραφείου Αμπέλου και Οίνου, το 68,3% των συνολικών αμπελώνων βρίσκεται στην Ευρώπη. Οι κυριότερες αμπελουργικές χώρες στον κόσμο είναι η Ισπανία, η Ιταλία, η Γαλλία, η Ρωσία, η Τουρκία, η Πορτογαλία, η Αργεντινή, οι Η.Π.Α., η Ρουμανία, η Γιουγκοσλαβία και στην ενδέκατη θέση η Ελλάδα.
Η παραγωγή κρασιών που αποτελεί το κυριότερο μεταποιημένο προϊόν του αμπελιού, παρουσιάζει σημαντικές διακυμάνσεις από χρονιά σε χρονιά, ανάλογα με την πορεία των καιρικών συνθηκών. Τέλος, όσο αφορά τις σπουδαιότερες σταφιδοπαραγωγικές χώρες, βρισκόμαστε στη δεύτερη θέση, πίσω από τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (Καλιφόρνια) και ακολουθούν η Τουρκία, η Αυστραλία, το Ιράν και το Αφγανιστάν. Για την παραγωγή σταφίδων χρησιμοποιούνται κυρίως οι ποικιλίες Σουλτανίνα, Κορινθιακή σταφίδα και Μοσχάτο Αλεξανδρείας.